De grond bewerken

Van spitten tot woelen

Wanneer de grond droog genoeg is, wordt ze met een werktuig klaar gemaakt en gelucht, vooraleer moestuiniers gaan planten en zaaien. Duizenden jaren spitten tuiniers de grond om. Voor heel wat mensen die nu ouder zijn en opgroeiden met een vader die dag in, dag uit in een moestuin werkte, is dat het iconische beeld dat hen bijblijft: vader aan het spitten.

Maar omdat spitten het bodemleven in de grond naar de oppervlakte brengt, kunnen schimmels en andere nuttige organismen stuk gaan. Woelen is een alternatief dat de laatste jaren populairder werd. Dat kan met een riek, of een woelvork. Op vlak van gereedschap is de woelvork piepjong. Het is uitgevonden door André Grelin en zijn zoon Olivier in de jaren 1950 in Frankrijk. Nadien werd het vooral in Noord-Amerika gebruikt. Tot enkele decennia geleden was het werktuig moeilijk te vinden in Belgische tuincentra.

Spade, collectie Kasteel Hex

Woelen: verantwoordelijkheid en gezondheid

Tijdens het MOES-tuin-project spraken we heel wat moestuiniers. Bij de vraag wat hun favoriete werkinstrument is, kwam de woelvork of grelinette erg vaak naar voor. Heel wat moestuiniers werken actief om de bodem waarop ze tuinieren, gezond te houden. De bodem is een goede moeder, zo vatte een deelnemer het samen. Een gezonde bodem zorgt voor sterke planten. Ze merken dat woelen op lange termijn leidt tot minder onkruid. En bovendien, zo werd tijdens een moestuinbabbel besproken, is aan moestuineren ook een verantwoordelijkheid verbonden om te zorgen voor de omgeving, net zoals de professionele landbouw. Grond wordt te vaak uitgebuit. Daarnaast is het instrument populair omdat het zorg draagt voor het lichaam. Want: tuinieren gaat niet enkel om de opbrengst, ook om de eigen gezondheid.